Gehandicapt zijn is een parttime job, je wordt er alleen niet voor betaald. Dat terwijl je leiding geeft, risico’s loopt, verantwoordelijkheid hebt en onregelmatig werkt. En, het meest uitdagende aspect binnen je vak: je moet omgaan met de meest uiteenlopende mensen.
Neem nou het WMO-loket. Vorige week was ik er voor het eerst – ik had wat vragen over woningaanpassingen. Normaal heb ik geen tijd om naar zo’n loket te gaan, maar nu had ik vakantie. Bovendien was ik nieuwsgierig naar hoe zo’n loket nou in de praktijk functioneert.
Ik leg de vrouw achter het loket uit waarvoor ik kom. Ze kan me niet helpen, daarvoor heb ik toch echt een consulent nodig en die is op het moment niet beschikbaar. Toch kom ik niet binnen drie minuten weg; ze moet een formulier invullen om een afspraak met een consulent voor me te regelen.
"Ik vul dat formulier zelf wel even in," zeg ik.
"Nee, dat kan niet, dat moet ik doen," zegt zij zelfvoldaan, en ze begint met noteren: naam, adres, hulpvraag… Tussen neus en lippen door vraagt ze: "Mag ik vragen wat je hebt?".
Ik geef beleefd maar beknopt antwoord.
"Ennuh, heb je dat al je héle leven?" Alsof het een prestatie is.
Als ze het formulier helemaal heeft ingevuld, schuift ze me een ander papier toe en zegt ze: "En als je me die dan effe terugstuurt, komp-et helemaal in orde!"
Ouwe-jongens-krentenbrood. Met plaatsvervangende schaamte verlaat ik het loket.
Dit is maar een van de vele incidenten die gehandicapten wekelijks meemaken; overal zijn mensen die hen menen te moeten behandelen alsof ze er niet toe doen. De kunst is dus om ermee om te leren gaan. Niet boos worden, professioneel blijven. Inzien dat zij een verstoord beeld hebben van wat een handicap nou eigenlijk is.
Nog beter is om de beeldvorming te doorbreken: laten zien dat je je zaken goed op orde hebt, dat je intelligent bent en de regie over je eigen leven voert. Maar of die boodschap ook altijd aankomt? Dat blijft natuurlijk maar de vraag.