Op vrijdag 22 maart 2013 is uit participerend veldonderzoek gebleken dat Marlboro-rokers hun lege verpakkingen vaker op straat gooien dan andere rokers. Het aantal nepbull-blikjes op de stoep bleek bovendien hoger dan de duurdere variant.
Het is alweer ruim een jaar geleden dat Peter Smith bij ons aan de keukentafel vol passie vertelde over Klean. Klean gaat over het oprapen van zwerfafval. Niet omdat het lelijk is, een colablikje op de stoep, maar omdat zwerfafval een significante bijdrage levert aan de zogenaamde ‘plastic soep’. We vervuilen de aarde, maar daarmee ook onszelf en ons nageslacht; ons eten is immers afkomstig van de aarde en zwerfafval komt via de voedselketen onherroepelijk op ons bordje terug. Peter fietst dus dagelijks met een grijper en een bak voorop zijn fiets, om zwerfafval op te rapen.
Dit verhaal wierp me in één keer terug in de tijd. Zo’n jaar of dertig geleden – ik was toen 7 – had ik bedacht dat het in onze wijk veel leuker zou zijn als er geen troep op straat zou liggen. Ik mobiliseerde mijn vriendinnetjes, en daar gingen we, met een plastic zak, op pad om snoeppapiertjes en kassabonnetjes op te rapen. Na een paar dagen werd ik steeds trotser en enthousiaster, maar mijn vriendinnetjes hielden het voor gezien. Die gingen liever naar de speeltuin, waar ik hen (net zo vrolijk) aanmoedigde om allerlei gevaarlijke capriolen uit te halen op de rekstok.
Dat er ook volwassenen zijn die zwerfafval oprapen, was in die dertig jaar niet bij me opgekomen. Het is ook niet bepaald een sexy onderwerp, zwerfvuil. Het oprapen ervan draagt niet direct bij aan je coolheid; er zijn maar al te veel mensen die gewoon over een leeg waterflesje op straat heen stappen, hoezeer dat flesje hem/haar ook ergert. Maar door Peters pleidooi voelde ik het vuur weer aanwakkeren. Ook Melle werd direct enthousiast.
Het rapen van zwerfafval kost op den duur echter niet alleen je rug, ook krijg je er vieze handen van. Om er een dagelijkse routine van te maken, kun je dus maar beter goed uitgerust zijn. Even googlen bracht me op de website van een groothandel voor schoonmaakbenodigdheden. Voor nog geen € 10,- vond ik daar een grijper om de stoep afvalvrij te maken.
Eergisteren werd het felbegeerde pakket bezorgd: een grijper én een prikstok. De grijper voor de flesjes, blikjes en pakjes, de prikstok voor papieren zakdoeken en kassabonnen. Melle en ik gingen op pad, gewapend met de grijper en een afvalzak, die we aan de kinderwagen hingen. In het begin stonden we nog af en toe stil, maar al snel kreeg Melle er handigheid in en schepte hij alles wat we tegenkwamen, al lopend de afvalzak in. Even een colablikje wegpikken voor het oog van twee schooljongens, en hup!, een pakje Marlboro tussen de voeten van een paar babbelende dames vandaan. Geschrokken keken ze Melle aan, maar toen ze doorkregen wat er zojuist was gebeurd, riep een van hen: “Wat een mooi initiatief!”
Je hoeft heus niet direct in de weer met een grijper en afvalzak als je wilt bijdragen aan een schonere wereld: Als 25% van de Nederlanders zich voorneemt om dagelijks één stuk zwerfvuil op te rapen dan hebben we een nieuw probleem… er ligt te weinig! (Bron: Klean). Eén flesje per dag, en de plastic soep groeit niet meer. Maar wees gewaarschuwd: het is verslavend!